Hoe kan communicatie helpen een wedstrijd in goede banen te leiden?

Goede communicatie is voor een scheidsrechter misschien wel het belangrijkste aspect bij het leiden van een wedstrijd. Maar hoe communiceer je het best met spelers, trainers en fans? Tijdens de themabijeenkomst ‘Managen van de wedstrijd: effectieve communicatie’ wordt dieper ingegaan op effectieve communicatie tijdens de wedstrijd en hoe die je kan helpen om een wedstrijd in goede banen te leiden.

Met de themabijeenkomsten in maart en april geeft de KNVB (assistent-)scheidsrechters de mogelijkheid zich op verschillende gebieden verder te ontwikkelen. Er zijn vier verschillende thema’s, waarvan ‘effectieve communicatie’ er één is. Het is een steeds belangrijker onderwerp binnen de arbitrage omdat bij het fluiten van een wedstrijd veel meer komt kijken dan alleen de spelregels naleven. Je moet de beslissingen die je neemt ook verkopen aan de spelers en trainers. Dat doe je via verschillende manieren van communiceren. Door een fluitsignaal, non-verbaal, maar ook met je stem. Wat zeg je? En hoe zeg je dat? “Je bent eigenlijk 90 minuten bezig om bij de 22 spelers op het veld draagvlak te creëren voor je beslissingen”, vat Tammie van Biemen, medewerker ontwikkeling arbitrage landelijk bij de KNVB, het samen.

Omdat communiceren zo’n grote rol speelt voor scheidsrechters heeft de KNVB de afgelopen jaren verschillende onderzoeken gedaan in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam. De eerste fase bestond uit een veldonderzoek waarbij scheidsrechters van verschillende niveaus tijdens een wedstrijd een microfoon droegen om audio-opnames mee te maken. Deze werden gekoppeld aan videobeelden van de wedstrijd om inzicht te krijgen in de verschillende vormen van communicatie die worden gehanteerd.

Relationele communicatiestijl heeft voorkeur

Hieruit kwamen een aantal belangrijke inzichten naar voren, stelt Van Biemen. “We hebben spelers gevraagd welke stijl van communiceren zij het effectiefst vinden. Zowel in zwart-wit situaties, zoals buitenspel, als in interpretabele situaties, bijvoorbeeld gele kaarten, krijgen scheidsrechters meer respect en worden ze als competenter ingeschat op het moment dat ze met een relationele stijl, gericht op de relatie met de speler, communiceren in tegenstelling tot een procedurele stijl, gericht op de regels.”

Het belangrijkste is dat de manier van communiceren past bij ieders persoonlijkheid

Het gesprek aangaan met spelers kan dus een goede manier zijn voor scheidsrechters om de wedstrijd in goede banen te leiden. “Maar het belangrijkste is dat de manier van communiceren past bij ieders persoonlijkheid. Voor de één kan het heel goed werken om grapjes te maken met spelers. Voor de ander is het al persoonlijk genoeg door mensen met hun naam of rugnummer aan te spreken”, aldus Van Biemen.

Handvatten

“Hoe je communiceert is afhankelijk van zoveel verschillende factoren. Waar fluit je een wedstrijd, in de stad of in een dorp? Welke spelers staan er op het veld? Ben je jonger of ouder dan de spelers? Dit beïnvloedt allemaal de communicatie. Mede dankzij de onderzoeken zijn er een paar handvatten opgesteld die in de themasessie aan bod komen, waar scheidsrechters zich aan vast kunnen houden bij hun communicatie tijdens een wedstrijd. De nadruk ligt op het vertalen van de handvatten naar je eigen situatie. Ze zijn alle vier wel redelijk eenvoudig te vertalen naar het veld. Door verschillende dingen uit te proberen, kun je er als scheidsrechter achter komen wat het beste werkt voor jou”, zegt Van Biemen.

Tijdens de themabijeenkomst komen verschillende videofragmenten met wedstrijdbeelden voorbij. De deelnemers bekijken en bespreken de beelden zowel individueel als gezamenlijk om op deze manier zoveel mogelijk van elkaar te leren. “We willen dat de scheidsrechters ook het gesprek met elkaar aangaan. Door samen situaties te bespreken krijg je misschien andere inzichten en leer je vaak het meest. Het doel van de bijeenkomst is om de deelnemers bewust te maken van hun eigen manier van communiceren en hen handvatten aan te reiken waarmee ze op het veld aan de slag kunnen.”

Jaarlijks organiseert de KNVB verschillende themabijeenkomsten die aansluiten bij de ontwikkelbehoeftes van officials. Er zijn bijeenkomsten over vier thema’s: volgen en positie kiezen, spelregels, managen van de wedstrijd: effectief communiceren en diversiteit en inclusie. Ben je KNVB-official en wil je één of meerdere themabijeenkomsten volgen? Meld je dan aan!